اصول اساسی انارشیزم

پیوسته به گذشته (بخش سوم)

چشم انداز یک جامعه جدید

ایده های مختلفی در مورد اینکه یک جامعه انارشیستی چگونه جامعه ای است، وجود دارد. هر دیدگاهی که آنچه را که انارشیست‌ها با آن‌ها مخالف اند لغو کند، با اصول اولیه انارشیستی سازگار است. با این حال، بسا نهاد هایی وجود دارند که توسط انارشیست ها برای اداره جامعه ای غیر سلسله مراتبی پیشنهاد میشوند. بیشتر اینها بر بنای حدس و گمان های بیهوده نیستند، بلکه بعضی از آنها بر اساس تجربه عملی اداره سازمان های غیر سلسله مراتبی و با در نظرداشت نحوه عملکرد جوامع انارشیستی گذشته به وجود آمده اند:

مجامع عمومی:

در هر سازمانی، افراد می توانند گرد هم آمده تا در مورد مشکلاتی با آنها مواجه هستند، یا فعالیت های مشترکی که باید انجام دهند، صحبت کنند. در این مجالس فرصت برابر برای شرکت همه در بحث ها و تصامیم نهایی فراهم میشود. این مجامع بر اساس مشارکت آزاد بنا یافته اند، بنابراین هر زمان که گروهی از مردم خواسته باشند دور هم جمع شوند تا به هدفی دست یابند، به سادگی یک مجمع عمومی (شورا) را برای سازماندهی آن تشکیل میدهند. اجتماع آزاد همچنین به این معناست که هیچ کس در صورت عدم تمایل مجبور به شرکت در یک مجلس نیست.

مجامع میتوانند برای سازماندهی هرچیز یا هر موضوعی تشکیل شوند – مجامع محلات کار، مجامع محله ها، مجامع دانشگاه ها، کلوپ ها، مجامع اکتشافات علمی، و غیره. مجامع کارگری را می توان برای اداره اماکن کار با جلسات منظم برای برنامه ریزی تولید، تقسیم وظایفی که باید انجام داده شوندو توافق بر سر آنها استفاده کرد. برای رسیدگی به مسائل مشترک مردم یک محله، میتوان مجامع محله ای تشکیل داد و آنها را توسط ساکنان محل سازماندهی کرد. مجامع کارگری، مجامع محله، مجامع دانشگاهی، مجامع اجتماعی و امثال اینها همه می توانند برای اداره جامعه بدون سلسله مراتب و بر اساس خود مدیریتی تشکیل شوند. مجامع عمومی گاهی نام های دیگری مانند مجامع مردمی یا مجامع توده ای نیز اختیار می کنند.

فدریشن ها:

مجامع مختلف می توانند با تشکیل فدریشن ها فعالیت های خود را هماهنگ کنند. این کار توسط یک فرد یا افراد تماس (که گاهی اوقات سخنران یا نماینده نامیده می‌شود) برای ملاقات با افراد تماس از مجامع دیگر که میخواهند امور خود را با آنها هماهنگ کنند، انجام داده میشود. بعضی اوقات جلسه افراد تماس، شورا (یا شورای سخنگویان) نامیده می شود. برای اطمینان از اینکه هیچ کس نتواند وظیفه تماس را در انحصار خود داشته باشد، تماس باید دورانی و نوبتی بوده و مکررتبدیل شود. به این معنی که مجمعی که از آنجا آمده اند دستورالعمل هایی در مورد نحوه برخورد با هر موضوعی در اختیار آنها قرار میدهد. دستورات الزام آور هستند و نمایندگان را در چهارچوب مواضع انتخاب شده توسط مجمع شان متعهد می سازند. افراد تماس نیز می توانند به راحتی توسط مجمع خود در هر زمان فراخوانده شوند و در صورت نقض مأموریت، مجمع مربوطه می تواند تصمیمات آنها را لغو کند. قدرت تصمیم گیری همیشه در مجامع باقی می ماند.

افراد تماس هیچ اختیار یا امتیاز خاصی ندارند بلکه فقط وظیفه تماس را به عهده دارند.

فدریشن ها از پایین به بالا سازماندهی می شوند و نظارت در مجامع باقی می ماند. آنها سازمان های سلسله مراتبی نیستند بلکه صرفاً فعالیت های مجامع را بدون صلاحیت هماهنگ می کنند. تفاوت فدریشن های انارشیستی با نهادهای نمایندگی در این است که قدرت تصمیم‌ گیری در مجامع باقی میماند، در حالی که نمایندگان میتوانند هر تصمیمی که خود میخواهند بگیرند و بر دیگران .اقتدار داشته باشند.

فدریشن ها میتوانند در همه حال تشکیل شوند تا فعالیت های مجامع را در هر سطوح لازم هماهنگ کنند. شورا های کارگری میتوانند فدریشن کارگری را هماهنگ کنند. شوراهای محله میتوانند فدریشن محله را هماهنگ کنند. در صورت نیاز حتی می توان فدریشن های فدریشن ها را نیز تشکیل داد. به عنوان مثال، تمام مجامع کارگری یک شهر می توانند فدریشنی از مجامع کارگری را در آن شهر تشکیل دهند، همه فدریشن های یک ولایت می توانند یک فدریشن منطقه ای را تشکیل دهند و فدریشن های منطقه ای میتوانند فدریشنی برای تشکیل یک فدریشن جهانی داشته باشند. در همه ی این موارد، قدرت تصمیم‌ گیری در اختیار مجامعی است که فدریشن ها بر آنها مستقر هستند. مجامع هسته اصلی هر سازمان میباشند.

فرآیندهای تصمیم گیری:

هر فرآیند تصمیم گیری که در آن هر فرد بر زندگی خود نظارت کامل داشته باشد و همه اعضا به عوض تقسیم مردم به دستور دهندگان و دستور گیرندگان، حق ابراز نظر مساوی داشته باشند، از لحاظ تیوریکی با انارشیزم سازگار است. اگرچه فرآیندهای زیادی وجود دارد که میتواند به‌ طور قانع کننده با این قانون مطابقت داشته باشد، اکثر انارشیست‌ها از یکی از دو روش اصلی .

فرآیندهای تصمیم‌گیری غیر سلسله مراتبی پشتبانی می‌کنند:

اجماع (وفاق):

ادر اجماع همه افراد گروه باید قبل از اعمال تصامیم روی آنها موافقت کنند. مشارکت همه ارزشمند است و مشارکت ها ترغیب می شود. هر عضوی که مایل است میتواند اجماع را مسدود کند و تصمیمی را که به شدت به آن اعتراض دارد متوقف کند. اعضا همچنین ممکن است «کنار بروند» و اجازه دهند بدون مسدود کردن اجماع تصمیمی که دوست ندارند و از آن حمایت نمی .کنند بدون مسدود کردن اجماع گرفته شود.

دموکراسی مستقیم:

تصمیمات با رای مستقیم روی گزینه ها گرفته می شود، یعنی گزینه با اکثریت آرا اجرا می شود. انارشیست‌هایی که طرفدار دیموکراسی مستقیم هستند، به فرآیند مکانیکی ای که در آن اکثریت فقط به اقلیت رای می‌دهند واکثریت را نادیده می‌گیرنداعتقاد ندارند. شرکت‌ کنندگان باید ابتدا درباره آنچه رای می‌دهند بحث و شور کنند، به حرفهای یکدیگر گوش دهند و قبل از رای دادن به تبادل نظر بپردازند. دیموکراسی مستقیم با انجمن آزاد نیز ترکیب میشود. هر عضوی که توسط رأی خارج شده باشد، مطلقاً مجبور نیست از تصمیم تبعیت کند. او می تواند گروه را ترک کنند .اگربه آنچه که او به آن رای داده است به شدت اعتراض کنند.

از این فرآیند برای تصمیم گیری در مجامع عمومی و فدریشن ها استفاده می شود. تنوعات زیادی وجود دارد و همچنین میتوان اجماع و دموکراسی مستقیم را ترکیب کرد. برخی از گروه ها از دیموکراسی مستقیم استفاده می کنند، اما اکثریت ها نیاز دارند که در عوض اکثریت ساده، دارای اندازه معینی باشند (مانند ۲/۳ یا ۳/۴). نوع دیگر میتواند تلاش برای دستیابی به بیشترین اکثریت ممکن باشد.

اقتصاد:

سیستم های اقتصادی متفاوتی وجود دارد که توسط انارشیست ها در نظر گرفته میشود. این دیدگاه‌های متفاوت لزوماً با یکدیگر ناسازگار نیستند و احتمالاً میتوانند در یک جامعه وجود داشته باشند. اصلی ترین آنها عبارتند از:

متقابل گرایی (میتوالیزم):

در متقابل گرایی همه یا خوداشتغال خواهند بود یا عضو تعاونی های کارگری (تعاونی های انفرادی ای که توسط مجامع کارگری اداره می شوند). آنها کالا یا خدماتی را تولید کرده و آنها را در بازار مبادله می کنند. اگرچه متقابل گرایی از بازار برای هماهنگ نمودن تولید استفاده می کند، اما سرمایه داری نیست زیرا کار مزدی از قبل لغو شده است. هیچ کس نیروی کار خود را به دیگران نمی فروشد بلکه در تعاونی ها برای خود کار می کند. هیچ رئیسی وجود ندارد اما .تجارت و داد و ستد همچنان وجود خواهد داشت.

ادامه دارد

احمد آریا