(رئیسجمهور آمریکا بهگونهای آشکار نخستین گام در نردبان تشدید هستهای را پیمود، اما واکنشها آرام است)
نویسنده: آدریان بلومفیلد
۲ اگست ۲۰۲۵
منبع:تلگراف
——————
در شرایط عادی، این لحظهای خارقالعاده، دگرگونکنندهٔ دوران و هراسآور تلقی میشد.
حتی در دوران جنگ سرد نیز، هیچ رئیسجمهور آمریکایی بهطور علنی زیردریاییهای هستهای را بهسوی آبهای روسیه گسیل نکرده بود.
هرگز پیش از این، هیچ رهبر ایالات متحده تن به چنین بازی خطرناک هستهای، موسوم به «بازی آستانه» نداده بود.
درست است که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۲، جهان را در بحران هستهای کوبا به مرز فاجعه کشاند و راکتهای هستهای خود را تا فاصلهٔ ۹۰ مایلی ساحل آمریکا منتقل کرد. سیزده روز جهان در وحشت پایان خود فرو رفت.
اما با درنظرگرفتن سبک حکمرانی پرتناقض و غیرقابل پیشبینی دونالد ترامپ، امروز کمتر کسی دچار هراس شده است.
این رویداد، نسخه دوم بحران راکتی کوبا نیست – دستکم آشکارا چنین نیست.
بااینحال، این بدان معنا نیست که اقدام اخیر رئیسجمهور آمریکا، بدون خطر است.
ترامپ نگرش هستهای واشنگتن نسبت به روسیه را بهگونهای تغییر داده که هیچیک از پیشینیانش جرأت آن را نداشتند. او – تقریباً به شکلی بیپروا – نخستین پله از نردبان تشدید هستهای را پیموده است.
اگر ولادیمیر پوتین بخواهد به همین شیوه پاسخ دهد، ممکن است بحران عمدهای رقم بخورد.
بهنظر میرسد این احتمال اندک است – محاسبهای که ترامپ احتمالاً آن را کرده است. درواقع، بهنظر میرسد که او از کتاب راهنمای روسیه الهام گرفته است.
پوتین سالهاست که از نمایش قدرت هستهای بهعنوان ابزاری برای واداشتن به اطاعت استفاده میکند.
در زمان تنش با غرب، او راکت های «اسکندر» با قابلیت حمل کلاهک هستهای را به منطقهٔ محصور کالینینگراد در مرز پولند (عضو ناتو) منتقل کرده است.
در سال ۲۰۲۳، او سلاحهای هستهای تاکتیکی را در بلاروس مستقر کرد – نخستینبار پس از جنگ سرد که روسیه سلاحهای هستهای را در خارج از خاک خود قرار داده است.
او همچنین بارها تلویحاً به استفاده از این سلاحها در اوکراین اشاره کرده است.
روز جمعه، پوتین اعلام کرد که روسیه تولید راکت های هایپرسونیک میانبُرد «اورشنیک» را آغاز کرده و قصد دارد آنها را تا پایان سال در بلاروس مستقر کند. او با افتخار گفت که محلهای استقرار این راکت ها نیز انتخاب شدهاند.
در روزهای اخیر، دیمتری مدودف، رئیسجمهور پیشین روسیه و اکنون مروج تهدیدهای هستهای در فضای مجازی، هشدار داد که تهدیدات ترامپ میتواند به جنگ میان ایالات متحده و روسیه منجر شود.
ترامپ، که اخیراً ستایشهای گذشتهاش از پوتین را تعدیل کرده، آشکارا اعلام کرد که در پی آن است تا بلوفهای روسیه را برملا کند.
او به مسکو گفت که تهدیداتش را بهشکل واقعی – نه مجازی – تلقی میکند؛ امری که خود وارونهسازی توصیه همیشگی هوادارانش دربارهٔ سخنان ترامپ است.
او در پُستی خطاب به مدودف نوشت:
«کلمات بسیار اهمیت دارند و میتوانند اغلب به پیامدهایی ناخواسته منجر شوند.»
تهدید ترامپ، درواقع نوعی نمایش است – نمایشی با ریسک بالا و بیملاحظه، اما همچنان نمایشی است.
البته انگیزههای دیگری نیز ممکن است در کار باشد. در روزهای پیشرو، رئیسجمهور آمریکا باید راهبرد خود را برای مقابله با تهاجم مداوم روسیه در اوکراین آشکار کند – حملهای که روز جمعه، با کشتار ۳۱ نفر در کییف، بار دیگر مورد تأکید قرار گرفت.
اعمال تحریمهای ثانویه بر کشورهایی که از روسیه انرژی میخرند – بهویژه چین، هند، ترکیه و امارات متحده عربی – معضلی دیپلماتیک برای واشنگتن بهبار آورده است.
اگر ترامپ بخواهد از این تهدیدها عقبنشینی کند، میتواند به اعزام زیردریاییها بهعنوان مدرک جدیبودن خود درباره روسیه اشاره کند – راهبردی که گرچه خطرات بیشتری دارد، اما هزینههای آن احتمالاً بسیار کمتر از بالا بردن تعرفه بر کشورهایی است که آمریکا به دوستیشان در عرصههای دیگر نیاز دارد.

