——————————-
نشست نزدیک به سهساعتهٔ دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، در پایگاه مشترک «المندورف-ریچاردسن» انکوریج الاسکا، بدون دستیابی به توافقی مشخص در خصوص پایان جنگ اوکراین خاتمه یافت. با آنهم، هر دو طرف در سخنانی مبهم، از «پیشرفت» سخن گفتند.
-اظهارات ترامپ: «هیچ توافقی وجود ندارد تا توافقی نهایی شود»
ترامپ در نشست خبری کوتاه بدون پاسخگویی به پرسش خبرنگاران گفت: «بر سر بسیاری از نکات توافق شده، اما چند مورد باقی مانده است. ما قدری پیشرفت داشتهایم، ولی هیچ توافقی وجود ندارد تا زمانیکه توافق نهایی شود.»
او که پیشتر تهدید کرده بود در صورت عدم دستیابی به آتشبس «خوشحال نخواهد بود»، پس از پایان گفتوگوها ارزیابی خود را «ده از ده» خواند. ترامپ در مصاحبه با شبکهٔ فاکس نیوز گفت: «نشست از نظر تفاهم و همراهی عالی بود. وقتی دو قدرت بزرگ، بهویژه دو قدرت هستهای، باهم کنار بیایند، این یک رویداد بسیار مهم است.»
-مواضع پوتین: «امنیت بنیادین ما در خطر است»
پوتین هیچ نشانهای از نرمش در موضع سختگیرانهاش نسبت به اوکراین بروز نداد و گفت: «برای رسیدن به یک حلوفصل پایدار باید عوامل اصلی منازعه از میان برداشته شود.» منظور او فهرست خواستههای کرملین است: واگذاری بخش بزرگی از قلمرو اوکراین به روسیه، خلعسلاح کییف، کنارگذاشتن پیوستن به ناتو و تغییر حکومت.
پوتین در عین حال با ستایش از ترامپ گفت: «اگر او در سال ۲۰۲۲ رئیسجمهور میبود، جنگی رخ نمیداد. من میتوانم این را تأیید کنم.»
-تبادل سرزمینها؛ موضوع توافق پنهان
ترامپ در مصاحبهای دیگر با شان هنیتی تأیید کرد که او و پوتین «تا حد زیادی» بر سر تبادل سرزمینها و نوعی تضمین امنیتی از سوی امریکا برای اوکراین توافق کردهاند. او گفت: «اینها نکاتی بودند که بر سر آن مذاکره کردیم و تا حد زیادی توافق داریم. در واقع، فکر میکنم روی بسیاری از مسائل همنظر هستیم.»
او پوتین را «مردی قوی» و «سختگیر به نهایت» توصیف کرد، اما نشست را «گرم و مثبت» دانست. به گفتهٔ ترامپ، ادامهٔ روند صلح «اکنون بر عهدهٔ رئیسجمهور زلنسکی است» و افزود: «باید معامله کنی.»
-نقش زلنسکی؛ «اکنون نوبت اوست»
ترامپ بار مسئولیت را بهصراحت متوجه رئیسجمهور اوکراین ساخت: «اکنون واقعاً بر عهدهٔ زلنسکی است که این کار را به سرانجام برساند. قرار است نشستی میان زلنسکی، پوتین و احتمالاً من برگزار شود.»
او همچنین گفت که هر دو رهبر، یعنی پوتین و زلنسکی، خواهان حضور او در دیدار احتمالی آیندهاند: «هر دو میخواهند من آنجا باشم، و من آنجا خواهم بود.»
با این حال ترامپ اعتراف کرد که تصورش دربارهٔ سادگی حل این منازعه اشتباه بوده است: «فکر میکردم این سادهترینِ همهٔ منازعات خواهد بود، اما در حقیقت دشوارترین بود.»
-عقبنشینی از تهدید تحریمها
ترامپ که اوایل ماه جاری تهدید به اعمال تحریمهای سخت علیه روسیه کرده بود، پس از دیدار با پوتین گفت فعلاً ضرورتی برای آن نمیبیند: «بهخاطر آنچه امروز اتفاق افتاد، فکر میکنم فعلاً نیازی به آن نیست. شاید در دو یا سه هفتهٔ دیگر لازم شود دوباره به آن بیندیشم، اما حالا نه.»
-واکنش اوکراین
در کییف، نگرانیها همچنان پابرجاست. اولکساندر مِرِژکو، رئیس کمیتهٔ روابط خارجی پارلمان اوکراین، این نشست را «پیروزی تبلیغاتی برای پوتین» خواند و گفت: «او از ترامپ استفاده کرد تا نشان دهد منزوی نیست.»
ولودیمیر زلنسکی نیز در پیامی ویدیویی هشدار داد: «در روزی که مذاکره میکنند، بازهم میکشند. و این خود گویای همهچیز است.»
-چشمانداز مبهم
نشست ترامپ و پوتین که قرار بود شش تا هفت ساعت طول بکشد، پیش از موعد پایان یافت و بدون پاسخ به پرسشهای صدها خبرنگار حاضر خاتمه پیدا کرد. ترامپ هنگام ترک نشست گفت: «احتمالاً بهزودی دوباره شما را میبینم.»
پوتین در پاسخ به انگلیسی افزود: «دفعهٔ بعد در مسکو.»
ترامپ گفت: «اوه، این جالب است. بابت آن اندکی تحت فشار قرار خواهم گرفت، اما شاید چنین شود.»
– جمعبندی:
نشست الاسکا نه صلح آورد، نه توافقی روشن؛ اما سلسلهای از اظهارات متناقض و پر از ابهام را بهجا گذاشت. ترامپ خود را میانجی اصلی معرفی میکند و از «نزدیکی به پایان جنگ» سخن میزند؛ پوتین موضع سرسختانهٔ خود را تکرار میکند؛ و اوکراین همچنان در بیم آن است که هر توافق احتمالی، به بهای از دستدادن خاکش تمام شود.

