زلزله کنر ۸۰۰ قربانی گرفت: افغانها از کمک مالی نه، بلکه برای دفن مردگان یاری میخواهند
نجاتدهندگان در جستجوی بازماندگان پس از زلزله شدید که تخریب گسترده در کنر، نزدیک مرز پاکستان ایجاد کرده است
نویسندگان: همایون بابو، عابد احصاء، ایونا کلیو، سمان لطیف، آندریا همبلین
۲ سپتامبر ۲۰۲۵
منبع: نشریه تلگراف
————————-
لرزه عمیق درست پیش از نیمهشب دیوارهای خانه عبدالله را شکست، سقف فرو ریخت و ۱۷ عضو خانوادهاش در یک لحظه زیر آوار جان باختند.
این روستایی – که نخواست نام واقعیاش فاش شود – تنها بازماندهٔ خانوادهاش بود، وقتی یکی از مرگبارترین زلزلههای افغانستان ولایت کوهستانی شرق کشور، کنر، را لرزاند و حداقل ۸۰۰ نفر را کشت و هزاران نفر را زخمی کرد.
در میان خرابههای روستای خود در دره مزار، مرد دیگری با لباس سادهٔ قهوهای با التماس درخواست کمک برای دفن مردگان کرد:
«پول، غذا، آب یا سرپناه نمیخواهم. هیچ چیز نمیخواهم. فقط نیروی هوایی بفرستید تا اجساد را به زمین صاف انتقال دهیم تا بتوانم دفن کنم.» او افزود که هیچ میزان کمک نمیتواند اندوه او را تسکین دهد.
در اطرافش اجساد تمامی اعضای خانوادهاش بود: پنج پسر خردسالش بین دو تا هشت سال، همسرش، والدین و خواهر و برادرانش. یکی از برادرانش که تنها سه روز پیش ازدواج کرده بود، همراه با همسر تازهاش جان باخت.
سایر اهالی روستا با ناامیدی از میان آوارها در جستجوی مفقودین تلاش میکردند و میگفتند احساس میکنند رها شدهاند و هیچ کمک خارجی به آنها نمیرسد.
افغانستان دهههاست که جنگ و تحریمهای خارجی آن را فقیر کرده است. رژیم اسلامی با بحرانهایی چون کاهش شدید کمکهای خارجی و اخراج صدها هزار افغان از سوی کشورهای همسایه روبرو است.
زلزله ۶.۰ ریشتری ساعت ۱۱:۴۷ شب ولایت دورافتاده و فقیرنشین نزدیک مرز پاکستان را لرزاند، کوهها را تکان داد و روستاهای شکننده ساخته شده از گل، آجر و چوب را در حالی که مردم خواب بودند، ویران کرد. پسلرزهها باعث تخریب خانههایی شد که تقریباً سالم مانده بودند و سیلابهای ناشی از بارندگیهای شدید، اجساد دیگر را شست.
تاکنون شمار رسمی قربانیان در کنر به ۸۰۰ نفر رسیده و بیش از ۲۸۰۰ نفر زخمی شدهاند. در ولایت ننگرهار حداقل ۱۲ نفر کشته و ۲۵۵ نفر زخمی شدند.
جنان سیاق، سخنگوی ادارهٔ مدیریت بحران گفت: «دهها روستا در کنر کاملاً نابود شدهاند. انتظار داریم شمار کشتهها با خارج شدن افراد بیشتر از زیر آوار افزایش یابد.» او افزود: «۴۰ پرواز برای انتقال زخمیها و شهدا به ننگرهار انجام شده است.»
-«مثل روز قیامت است»
نجاتدهندگان در برابر زمینلغزشها و مسیرهای کوهستانی صعبالعبور برای رسیدن به قربانیان تلاش میکنند.
گل احمد، ۴۰ ساله، ساکن دره مزار، گفت: «این مثل روز قیامت است. همه گرفتار ترس و اندوه شدهاند.»
صدها نفر احتمالاً زیر آوار مدفون هستند. یک روستایی دیگر که نامش فاش نشد، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «کودکان زیر آوارند، سالمندان زیر آوارند و جوانان هم زیر آوارند.»
کارکنان امدادی گفتند که برای رسیدن به بازماندگان در برخی مناطق که از کمک خارجی محروماند، باید تا پنج ساعت پیادهروی کنند.
طالبان هلیکوپترهایی فرستاده تا زخمیها را به نزدیکترین شهر، جلالآباد، ۲۵ مایل دورتر انتقال دهند، اما ساکنان میگویند کمک به سرعت و کافی نمیرسد.
بیمارستانها نیز تحت فشار هستند و اهالی میگویند که سردخانهها و قبرستانها پر از اجساد شدهاند. بازماندگان انتقاد کردند که طالبان برای مقابله با چنین بحران بزرگی مجهز نیست.
داکتر شهیدالله عزیز، در کنر، گفت: «وانتهای پر از اجساد هر دقیقه میرسند. سردخانهها پیشاپیش پر شدهاند.»
در روستای وادر، در شیب کوه، هیچ خانهای از آسیب یا مرگ مصون نمانده بود. گل محمد رسولی، ۵۵ ساله و خود زخمی، به خبرگزاری AFP گفت: «در هر خانه حداقل یک نفر کشته یا زخمی شده است.»
متیالله شهاب، ساکن کنر، گفت که سه ساعت پیاده تا درهٔ آندرلاچک رفت تا به نجات بازماندگان کمک کند، اما کار اصلی جابجایی اجساد بود. او افزود: «من ۷۹ جسد، شامل کودکان و زنان، شمردم. هیچکس صحبت نمیکرد.»
طالبان از کمک فوری بینالمللی درخواست کرده و تأکید کرد که بسیاری از آسیبدیدگان، تازه واردان از پاکستان و ایران هستند؛ ایران تاکنون ۱.۲ میلیون افغان را اخراج کرده است.
پیش از زلزله، سازمان ملل برآورد کرده بود که بیش از نیمی از جمعیت افغانستان به کمکهای انسانی فوری نیاز دارند.
با افزایش مشکلات، صدها بیمارستان و مرکز درمانی پس از تعلیق کمکهای خارجی توسط دولت ترامپ اوایل امسال بسته شدهاند. کشورهای اروپایی از جمله بریتانیا و فرانسه نیز کمکها را کاهش دادهاند.
این زلزله سطحی بود و معمولاً باعث تخریب بیشتر میشود زیرا لرزش شدید در سطح زمین ایجاد میکند.
این سومین زلزلهٔ افغانستان پس از تسلط طالبان در ۲۰۲۱ است، زمانی که نیروهای خارجی خارج شدند و کمکهای بینالمللی که بخش عمدهٔ بودجه دولت را تشکیل میدادند، قطع شد.
شدیدترین فاجعهٔ طبیعی اخیر افغانستان، زلزلهای به بزرگی ۶.۳ در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بود، که پسلرزههای شدید دنبال شد. دولت طالبان دستکم ۴۰۰۰ کشته برآورد کرد، در حالی که سازمان ملل شمار قربانیان را ۱۵۰۰ نفر اعلام کرد.
کمیتهٔ بینالمللی نجات هشدار داده که زلزلهٔ اخیر احتمالاً «مقیاس نیازهای انسانی» ناشی از فاجعهٔ ۲۰۲۳ را به شدت فراتر خواهد برد.
Afghanistan people's front 