نویسندگان: زاخری باسو و دیو لاولر
منبع: اکسیوس
۲۶ سپتامبر ۲۰۲۵
———————-
هفتهها ورود جنگندهها و طیارات بیسرنشین روسی به حریم هوایی ناتو، این پیمان به رهبری امریکا را در آستانهی انتخابی انفجاری قرار داده است: پاسخ نظامی یا عقبنشینی.
چرا مهم است: با متوقفشدن گفتوگوهای صلح و افزایش تهدیدهای هستهای، ناتو و روسیه امروز از هر زمان پس از جنگ سرد، به یک برخورد مستقیم نظامی نزدیکتر شدهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا که معمولاً تمایلی به مقابله با مسکو نداشت، این هفته با شگفتی متحدان خود اعلام کرد که اگر این تجاوزها ادامه یابد، او از سرنگونکردن طیارات روسی حمایت میکند.
کرملین پاسخ صریح داد: اگر یک جت روسی سرنگون شود، جنگ آغاز خواهد شد.
تصویر کلان: مقامهای ناتو باور دارند که روسیه عمداً در حال آزمایش ظرفیت دفاعی و ارادهی سیاسی این پیمان است، با سلسلهای از تحریکات رو به افزایش.
• ۹–۱۰ سپتامبر: نزدیک به ۲۰ طیارهی بیسرنشین روسی وارد فضای هوایی پولند شدند و ناتو برای نخستینبار در تاریخ خود مجبور شد جتهای جنگی را به پرواز درآورد و اهداف دشمن را در فضای هوایی متحدان هدف بگیرد.
• ۱۳ سپتامبر: یک درون روسی نزدیک به یک ساعت بر فراز رومانیا پرواز کرد.
• ۱۹ سپتامبر: سه جت جنگی روسی برای ۱۲ دقیقه با ترانسپوندرهای خاموش وارد فضای استونیا شدند؛ آشکارترین نقض تا امروز.
• پنجشنبه، جتهای امریکایی طیارات جنگی روسیه را در نزدیکی منطقهی شناسایی دفاعی الاسکا رهگیری کردند؛ نهمین بار در سال روان.
• ناروی سه مورد جداگانه نقض حریم هوایی توسط روسیه را گزارش داد؛ نخستین موردها در بیش از یک دهه اخیر.
• در دانمارک، هجوم گروهی درونها سبب بستهشدن چندین میدان هوایی شد. هرچند عامل آن رسماً معرفی نشده، اما نخستوزیر دانمارک گفت که یک «جنگ ترکیبی» در خاک اروپا آغاز شده است.
زوم بیشتر: ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، چهارشنبه شب به برنامهی «شو اکسیوس» گفت که پاسخ بسیار ضعیف ناتو پوتین را تشویق کرده است تا بیشتر آزمایش کند.
او تأکید کرد: «آنها باید همهچیز را سرنگون کنند. اگر طیارات در فضای شماست، باید آن را متوقف کنید.»
زلنسکی افزود که همه رهبران ناتو از اقدام نمیترسند، اما بیشترشان چنیناند. به گفتهی او، دلیلش این است که آنها فکر میکنند «روسیه دیوانه است» ـ و «حق دارند.»
روی دیگر ماجرا: در حالی که برخی کشورهای بلوک شرقی ناتو خواهان واکنش شدیدتر اند، برخی متحدان دیگر محتاطتر هستند.
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، به اکسیوس گفت که پاریس باور دارد وقت آن رسیده تا «قوانین درگیری را تقویت کنیم»، اما «احتمالاً تا حد شلیک بر یک طیاره» که وارد حریم هوایی ناتو شده، پیش نخواهند رفت؛ همانند آنچه در استونیا رخ داد.
میان خطوط: لحن طرفین پس از ناکامی تلاشهای ترامپ برای میانجیگری صلح بین روسیه و اوکراین، به شدت داغتر شده است.
در یک تغییر بیسابقه، ترامپ گفت اوکراین میتواند تمام سرزمینهای از دست رفته را پس بگیرد و حتی «بیشتر پیش برود» و زمین روسیه را نیز تصرف کند ـ خط قرمزی که همواره خشم شدید مسکو را برانگیخته است.
زلنسکی در «شو اکسیوس» هشدار داد که اگر روسیه به جنگ پایان ندهد، مقامهای کرملین باید بدانند نزدیکترین پناهگاه ضدبمب کجاست.
دمیتری مدودف، از چهرههای تندرو نزدیک به پوتین، تهدید هستهای تازهای علیه اوکراین و امریکا مطرح کرد و هشدار داد که روسیه سلاحهایی دارد «که حتی پناهگاه بمب هم نمیتواند از آن محافظت کند.»
نتیجه: متحدان ناتو خود را برای احتمالی ناگوار آماده میکنند.
استونیا در خط مقدم کیلومترها خندق ضدتانک میسازد، در حالی که فرانسه و آلمان طرحهایی برای درمان هزاران سرباز زخمی در روز آماده کردهاند.
هر دو طرف علاقه دارند از بروز جنگ فاجعهبار جلوگیری کنند. اما با بالاگرفتن تنشها، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در سازمان ملل اعلام کرد که ناتو و مسکو «هماکنون در جنگ» هستند.

