منبع: بی بی سی
۳ اکتبر ۲۰۲۵
——————
جنبش حماس اعلام کرده است که با آزادی تمامی گروگانهای اسرائیلی باقیمانده موافق است، اما خواستار مذاکرات بیشتر در مورد چندین نکتهٔ کلیدی از طرح صلح ایالات متحده شده است.
در بیانیهای که این گروه منتشر کرده، آمده است: حماس آماده است «تمامی زندانیان اسرائیلی، زنده و مرده، را بر اساس فرمول تبادلهای که در پیشنهاد رئیسجمهور ترامپ آمده است، آزاد کند» – مشروط بر آنکه شرایط میدانی برای این تبادلات فراهم گردد.
با این حال، بیانیه نشان میدهد که این گروه همچنان در پی گفتوگو بر سر مسایل مربوط به آیندهٔ نوار غزه و حقوق مردم فلسطین است، موضوعاتی که به گفتهٔ حماس هنوز در حال بررسی میباشد.
این اعلامیه ساعاتی پس از آن صادر شد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، برای حماس ضربالاجلی تعیین کرد: تا ساعت ۱۸:۰۰ به وقت واشنگتن (۲۲:۰۰ به وقت گرینویچ) روز یکشنبه طرح صلح امریکا برای غزه را بپذیرد یا با «جهنمی تمامعیار» روبهرو شود.
بیانیهٔ حماس بهطور مشخص از «طرح ۲۰ مادهای ترامپ» یاد نمیکند، اما تأکید مینماید که این گروه «آمادگی خود را برای واگذاری ادارهٔ نوار غزه به یک نهاد فلسطینی متشکل از شخصیتهای مستقل (تکنوکراتها)، بر مبنای اجماع ملی فلسطینی و با پشتیبانی عربی و اسلامی» تجدید میکند.
با این حال، در این بیانیه هیچ اشارهای به یکی از مهمترین خواستههای طرح امریکا نشده است: خلع سلاح کامل حماس و عدم مشارکت آن در حکومت آیندهٔ غزه.
پرسش کلیدی اکنون این است که آیا توافق حماس برای آزادی گروگانها و تعهد به واگذاری ادارهٔ غزه کافی خواهد بود تا ترامپ قانع شود چشماندازی برای پایان جنگ وجود دارد یا خیر.
طرح صلح امریکا خواستار توقف فوری جنگ و آزادی ۲۰ گروگان زندهٔ اسرائیلی ظرف ۷۲ ساعت – همراه با اجساد گروگانهای کشتهشده – در بدل آزادی صدها زندانی فلسطینی است.
برآورد میشود که هنوز ۴۸ گروگان در غزه توسط حماس نگهداری میشوند که تنها ۲۰ تن آنان احتمالاً زندهاند.
بیانیهٔ حماس افزوده است که بخش مربوط به آیندهٔ غزه و حقوق مردم فلسطین همچنان «در چارچوب ملی» که حماس نیز بخشی از آن است، مورد بحث قرار دارد.
بر اساس طرح امریکا، حماس هیچ نقشی در ادارهٔ غزه نخواهد داشت و در عین حال امکان شکلگیری یک دولت فلسطینی در آینده باز گذاشته شده است.
اما بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اندکی پس از اعلام این طرح، بار دیگر مخالفت دیرینهٔ خود با ایجاد دولت فلسطینی را تکرار کرد و در پیامی ویدیویی گفت: «این مسأله در توافق درج نشده است. ما گفتهایم که بهشدت با تشکیل دولت فلسطینی مخالفیم.»
طبق این طرح، بهمحض توافق طرفین، «کمکهای کامل بشردوستانه فوراً وارد نوار غزه خواهد شد».
ترامپ روز جمعه در شبکهٔ اجتماعی خود «تروث سوشال» نوشت:
«اگر این توافق آخرین فرصت عملی نشود، جهنمی بیسابقه علیه حماس شعلهور خواهد شد. صلح در خاورمیانه برقرار خواهد شد، چه به این شیوه و چه به شیوهٔ دیگر.»
او روز سهشنبه گفته بود که به حماس «سه تا چهار روز» مهلت میدهد تا به این طرح پاسخ دهد.
در نشست خبری روز جمعه در کاخ سفید، کارولاین لیویت، سخنگوی مطبوعاتی، هشدار داد که پیامدهای رد این توافق برای حماس «بسیار سنگین» خواهد بود. او افزود: «به باور ما، تمام جهان باید صدای رئیسجمهور ایالات متحده را واضح و رسا بشنود. حماس فرصتی دارد تا این طرح را بپذیرد و راهی صلحآمیز و مرفه را در منطقه در پیش گیرد. اگر چنین نکند، پیامدها بهشدت تراژیک خواهد بود.»
رهبران اروپایی و خاورمیانهای از این طرح استقبال کردهاند. تشکیلات خودگردان فلسطین که بخشهایی از کرانهٔ باختری تحت اشغال اسرائیل را اداره میکند، تلاشهای رئیسجمهور امریکا را «صادقانه و قاطعانه» خوانده است.
پاکستان در آغاز از طرح حمایت کرد، اما سپس وزیر خارجهٔ آن کشور گفت که موارد اعلامشده با پیشنویس تهیهشده توسط گروهی از کشورهای مسلماننشین همخوانی ندارد (به گزارش بیبیسی اردو و رویتر).
ترامپ گفته است که اگر حماس طرح را نپذیرد، اسرائیل با حمایت کامل امریکا «کار نابودی تهدید حماس را به پایان خواهد رساند». نتانیاهو نیز هشدار داده که اگر حماس طرح را رد کند یا به آن عمل ننماید، اسرائیل «کار را تمام خواهد کرد».
ارتش اسرائیل کارزار خود در غزه را در واکنش به حملهٔ هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به جنوب اسرائیل آغاز کرد؛ حملهای که در آن حدود ۱۲۰۰ تن کشته و ۲۵۱ تن گروگان گرفته شدند.
از آن زمان تا امروز، بنا بر آمار وزارت صحت تحت ادارهٔ حماس در غزه، دستکم ۶۶٬۲۸۸ نفر در حملات اسرائیل جان باختهاند. تنها در ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز جمعه، ۶۳ نفر بر اثر عملیات ارتش اسرائیل کشته شدهاند.
پیشبرد این طرح صلح در شرایطی است که ارتش اسرائیل عملیات گستردهای در شهر غزه در دست دارد. وزیر دفاع اسرائیل اوایل هفته گفت که نیروهای اسرائیلی «محاصرهٔ» شهر را هرچه بیشتر «تنگتر» میکنند.
اسرائیل اعلام کرده است که هدف از این عملیات، آزادی گروگانهای باقیمانده است.
صدها هزار تن از ساکنان شهر غزه مجبور به ترک خانههایشان و رفتن به «منطقهٔ انسانی» در جنوب، یعنی منطقهٔ المَواسی، شدهاند. با این حال، صدها هزار تن دیگر هنوز در شهر باقی ماندهاند.
وزیر دفاع اسرائیل هشدار داده است که کسانی که هنگام عملیات در شهر بمانند، «تروریست و حامی ترور» قلمداد خواهند شد.
جیمز الدر، سخنگوی صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف)، روز جمعه گفت که ایدهٔ ایجاد یک منطقهٔ امن در جنوب غزه «مضحک» است:
«بمبها با نظمی هولناک از آسمان فرود میآیند. مکاتب، که به عنوان پناهگاه موقت تعیین شدهاند، بارها به تلی از خاک و آهن مبدل میشوند.»

